Tenis ziemny to niezwykle efektowna, ale też trudna i męcząca dyscyplina sportowa. Za sprawą takich graczy jak Wojciech Fibak, Iga Świątek, czy Hubert Hurkacz w Polsce słyszał o tej formie aktywności niemal każdy. Wyjaśniamy podstawowe zasady gry w tenisa ziemnego.
Spis treści
Zasady gry w tenisa. Dlaczego warto je poznać?
Gra w tenisa we współczesnej postaci pojawiła się w drugiej połowie XIX w. w Wielkiej Brytanii. Szybko zyskała dużą popularność. Nieprzerwanie od 1988 r. jest dyscypliną olimpijską na letnich igrzyskach olimpijskich. Obecnie w tenisa ziemnego grają osoby z całego świata bez względu na wiek i płeć. Jest to również jedna z oficjalnych dyscyplin igrzysk paraolimpijskich.
Jako dyscyplina, tenis jest przykładem połączenia komponentu siłowego z wytrzymałością. Zawodnicy dynamicznie i szybko poruszają się po korcie, a w trakcie odbicia w uderzenie wkładana jest ogromna siła. Świadczy o tym rejestrowana prędkość piłki – rekordowy serwis należy do Australijczyka Sama Grotha, który uderzeniem rozpędził piłkę do ponad 250 km/h.
Gra w tenisa niesie ze sobą wiele korzyści dla organizmu. Regularne treningi:
- spalą zbędny tłuszcz;
- poprawiają wydolność tlenową organizmu;
- zwiększają siłę mięśniową;
- usprawniają propriocepcję (czucie głębokie, czyli zmysł odpowiedzialny za odbieranie informacji o położeniu, działaniu i poruszaniu się własnych kończyn);
- poprawiają refleks.
Podstawowe zasady gry w tenisa ziemnego
Zasady tenisa ziemnego nie są bardzo skomplikowane. Mecz rozgrywany jest na korcie o wymiarach 23,77 m x 8,23 m w grze pojedynczej oraz 23,77 m x 10,97 m w deblu. Nawierzchnia kortu jest twarda i może być pokryta sproszkowaną cegłą, trawą, betonem lub asfaltem. Na hali wykorzystuje się specjalne dywanowe pokrycie. Jeśli chcesz nauczyć się grać naprawdę dobrze, testuj umiejętności na różnych kortach, ponieważ w zależności od nawierzchni piłka do tenisa będzie pracowała inaczej.
W połowie długości kort przedzielony jest siatką o wysokości od 91,4 cm do 107 cm w zależności od miejsca pomiaru.
Pole każdego gracza podzielone jest na trzy części. Linia równoległa do siatki i najdalej od niej odsunięta to linia bazowa (ang. baseline). Bliżej siatki leży linia serwisowa (ang. service line). Pole bliżej siatki przedzielone jest na pół przez center service line, dwa pola przy siatce to tzw. karo serwisowe.
Linie boczne dzielą się na singles sideline, czyli granicę boiska dla meczów singlowych oraz boczne linie deblowe, poszerzające pole gry do meczów w duetach o tzw. korytarze deblowe.
Rozgrywkę rozpoczyna serwis zza linii końcowej. Podczas podania gracz nie może dotykać linii stopami, jest to tzw. foot fault. Zawodnik podający piłkę po każdym punkcie zmienia stronę swojej połowy (lewa lub prawa), z której serwuje, aż do rozstrzygnięcia gemu.
W razie błędu (np. podanie jest za długie) zawodnikowi przysługuje jedna powtórka serwisu. Za powtórny błąd punkt otrzymuje przeciwnik. Jeśli piłka trafi w siatkę, ale przejdzie na drugą stronę, sędzia ogłasza net i powtórzenie serwisu.
Celem każdej wymiany jest doprowadzenie do sytuacji, w której przeciwnik nie odbierze piłki lub odbije ją tak, że ta nie przejdzie na drugą stronę siatki lub dotknie ziemi dwukrotnie po stronie odbijającego.
Tenis ziemny. Zasady debla
Mecze tenisowe mogą być rozgrywane między dwoma lub czterema graczami. Drugi typ rozgrywki określa się jako debel (jeśli gracze w zespole są tej samej płci) lub mikst (jeśli są różnej płci).
Przy grze czteroosobowej gracze z tego samego zespołu określają, który z nich będzie serwował w pierwszym gemie. Jego partner zacznie wtedy rozgrywkę w trzecim gemie. Z kolei rywale zaczną odpowiednio drugi i czwarty gem. W trakcie serwisu partner podającego zajmuje dowolne miejsce po swojej stronie kortu, zwykle blisko siatki.
Odbieranie piłek w deblu powinno następować naprzemiennie. Pomyłka w kolejności przyjmowania piłki skutkuje tym, że gracz odbiera piłki przeciwników do zakończenia gema, następnie prawidłowa kolejność jest przywracana.
Tenis ziemny – zasady punktacji
Każdy mecz tenisowy dzieli się na sety, następnie na gemy i punkty. Zwykle gra się do dwóch wygranych setów, rzadziej do trzech. Gem składa się z szeregu wymian rozpoczynanych przez jednego zawodnika, których wygranie oznacza otrzymanie punktu. W tenisie ziemnym punktacja zaczyna się od 0, kolejne punkty to 15, 30 i 40. Gema wygrywa zawodnik, który łącznie zwyciężył w 4 wymianach, przy czym zachował 2 punkty przewagi nad rywalem.
Aby wygrać seta, musisz zdobyć sześć gemów przy dwóch gemach przewagi. Jeżeli żaden z zawodników nie zdobył przewagi, rozgrywany jest dodatkowy, siódmy gem.
Zasady gry w tenisa na początku, szczególnie w formie teoretycznej mogą wydawać się skomplikowane. Łatwo o pomyłkę co do tego, kto i kiedy serwuje i jak liczone są punkty. Wystarczy jednak kilka rozgrywek, aby doskonale je zrozumieć.
Obok klasycznego tenisa ziemnego wyróżnia się różnego rodzaju formuły polegające na modyfikacji wybranych przepisów. Przykładowo No-ad (ang. No advantages) gema wygrywa zawodnik lub zespół, który jako pierwszy zdobył cztery piłki, bez dwupunktowej przewagi. Z kolei American Double to mecz trzyosobowy. Zawodnik grający samodzielnie może wykorzystywać również korytarze deblowe, ale jego rywale celują w pole do gry dwuosobowej.
Jak wyposażyć się do gry w tenisa?
Znając zasady gry w tenisa ziemnego, możesz zacząć poszukiwać sprzętu do gry. Najważniejsza jest rakieta tenisowa, która pozwoli Ci prawidłowo odbijać piłkę oraz odpowiednia odzież i obuwie.
Jak wybrać rakietę tenisową?
Głównym parametrem, który odróżnia od siebie poszczególne modele rakiet, jest powierzchnia główki oraz wielkość samej rakiety tenisowej. Powierzchnię określa się w centymetrach kwadratowych. Im jest większa, tym mniejsza siła jest potrzebna do uderzenia, a jednocześnie trudniej o kontrolę piłki. Z kolei małe rakiety pozwalają na precyzyjne celowanie, choć wymagają od gracza większej tężyzny fizycznej.
Długość rakiety powinna być dopasowana przede wszystkim do wzrostu zawodnika. Osoby dorosłe korzystają zwykle ze znormalizowanego sprzętu o długości 68,58 cm.
Należy zwrócić również uwagę na balans. Wyróżnia się rakiety:
- HH (ang. Heavy Head) – ciężar położony na główkę pozwala zagrywać z większą siłą;
- EB (ang. Even Balance) – ciężar jest równomiernie rozłożony;
- LH (ang. Light Head) – ciężar jest położony na rączkę i pozwala szybciej pracować rakietą.
Osoby początkujące powinny wybierać przede wszystkim rakiety EB, które pozwalają na zrównoważoną rozgrywkę. Dopiero w miarę zdobywania doświadczenia zawodnik zdecyduje, jaki sprzęt sprawdza się w jego przypadku najlepiej.
Tenisiści do określania parametrów rakiety posługują się również takimi określeniami jak swingweight oraz RA. Pierwsza wartość określa, jak ciężka wydaje się rakieta podczas całego zamachu. Z kolei wartość RA określa stopień odkształcenia ramy podczas kontaktu z piłką. Konstrukcje sztywne pozwalają na zachowanie wysokiej dynamiki gry, ale jednocześnie przenoszą silne drgania na nadgarstek, co może być przyczyną kontuzji.
„Poszczególni producenci oferują rakiety aluminiowe, kompozytowe, grafitowe lub mieszane. Sprzęt z aluminium jest najtańszy, dlatego będzie dobrym wyborem na początek przygody z tenisem”.
– ekspert Sport-Shop
Wybór odzieży i obuwia tenisowego jest równie ważny, jak sama rakieta. Buty do tenisa powinny być dobrze dopasowane, ale nie za ciasne. Duże znaczenie mają wzmocnienia w miejscach, w których występują największe przeciążenia. Podeszwę należy dopasować do nawierzchni kortu – na mączce ceglanej sprawdzi się inne rozwiązanie niż na trawie.
Wyznacznikiem ścieralności podeszwy jest indeks DIN – im niższy, tym but zużywa się wolniej.
Ubranie powinno zapewniać przede wszystkim swobodę ruchów, dlatego lekko obcisła odzież sportowa może być dobrym rozwiązaniem. Postaw na wygodne koszulki i spodenki (a dla kobiet spódniczki) wykonane z oddychających materiałów.
Opanuj zasady tenisa ziemnego ze sprzętem od Sport-Shop
Tenis ziemny to wymagająca gra, która rozwija szybkość, siłę i koordynację. Spróbuj swoich sił na korcie i przekonaj się, czy jest to sport dla Ciebie. Ze sprzętem od Sport-Shop możesz szlifować swoje umiejętności.
